Geschiedenis van Krav Maga.

• Over Krav Maga
• »
• Geschiedenis van Krav Maga

Imi (Imrich) Sde-Or (Lichtenfeld), grondlegger van Krav Maga, werd in 1910 te Boedapest geboren, een van de grotere steden van Oostenrijk-Hongarije. Hij groeide op in Bratislava, de hoofdstad van Slowakije, binnen een gezin dat sport en menselijkheid een grote waarde toekende. Met name deze twee aspecten van zijn opvoeding vormden zijn opmerkelijke karakter.

Samuel Lichtenfeld, Imi’s vader, was zonder twijfel een bijzonder persoon te noemen. Op dertienjarige leeftijd sloot hij zich aan bij een circus en hield zich de daarop volgende twintig jaar bezig met het worstelen, gewichtheffen en andere staaltjes van krachtuitingen. Voor hem was het circus een school waar hij kennismaakte met vele mensen die vele sporten beoefenden, ook enkele zeer ongebruikelijke sporten. Deze mensen brachten de jonge Samuel alles bij wat ze over hun sport wisten, waartoe ook vechtsporten en zelfverdedigingstechnieken behoorden.

Nadat hij het circus had verlaten vestigde Samuel Lichtenfeld zich in Bratislava (destijds Presburg) en stichtte er de eerste atletiekclub van de stad, die hij Herculus noemde – vernoemd naar de mythologische Griekse held. Later trad hij in dienst bij de gemeentepolitie waar hij de rang van hoofdinspecteur bereikte. In de jaren dat hij deze functie vervulde kreeg Samuel de reputatie de politieagent te zijn die de meest moordenaars en gewelddadige criminelen wist aan te houden en voor het gerecht te brengen.

Als politiefunctionaris bracht Samuel Lichtenfeld zijn manschappen zelfverdediging bij en leerde ze hoe ze gewelddadige aanvallen moesten neutraliseren, waarbij de nadruk

werd gelegd op de handhaving van morele waarden. Zijn technieken waren bijna stilistisch te noemen en leken op het eerste gezicht niet bijzonder effectief of buitengewoon krachtdadig te zijn. Toch voldeden ze aan de tijdsgeest en pasten binnen de regelgeving waaraan de politie destijds was gebonden.

Imi Sde-Or (Lichtenfeld) achter in de twintig, op het
hoogtepunt van zijn carrière als bokser, worstelaar en atleet.

Als kind kreeg Imi van zijn vader les in diverse disciplines lichamelijke oefening en sport, waaronder turnen. Hij nam zelfs deel aan de lessen die aan de politieagenten werden gegeven. Omdat hij door zijn vader hiertoe werd aangespoord, ontplooide Imi zich in vele disciplines als een kampioen. Eerst blonk hij uit bij het zwemmen en daarna in turnen, worstelen en boksen. In 1928 won Imi de jeugdtitel van het Slowaakse worstelkampioenschap en in 1929 de kampioenstitel voor volwassenen (weltergewicht). In dat jaar werd hij tevens nationaal kampioen boksen en behaalde hij een overwinning bij een internationale turnwedstrijd.

In het daaropvolgende decennium richtte Imi zich voornamelijk op worstelen, als deelnemer maar ook als trainer. Jaar na jaar won hij het Slowaakse kampioenschap in zijn gewichtsklasse en werd daardoor het boegbeeld van de nationale worstelploeg. Tot 1939 nam Imi deel aan talloze internationale wedstrijden en won tientallen medailles en trofeeën. Imi werd gezien als een van de beste Europese worstelaars en versloeg vele andere landskampioenen.

Samuel Lichtenfeld voert de met medailles gedecoreerd afvaardiging joodse worstelaars aan (met Imi voorop) tijdens de parade ter viering van de Tsjechoslowaakse onafhankelijkheidsdag.

Acrobatiek behoorde ook tot de sportieve activiteiten van Imi, en door hiervan gebruik te maken richtte hij zich op dramatische expressie. Hij gaf les aan een van de bekendste Tsjechoslowaakse toneelgezelschappen en trad meerdere keren op in theaterproducties. In een van de balletvoorstellingen vertolkte hij de rol van Mephisto – zijn spel werd zowel door het publiek als de critici met enthousiasme ontvangen.

Halverwege de jaren dertig begon het leven in Bratislava te veranderen. Aangestuurd door bepaalde bewegingen in Centraal-Europa verschenen er fascistische en antisemitische bolwerken die tot doel hadden chaos teweeg te brengen en de joodse gemeenschap van de stad te verdrijven. Imi was intussen de ongekroonde koning geworden van een groep jonge joodse jongens, van wie de meeste zich hadden bekwaamd in boksen, worstelen en gewichtheffen. Deze groep atleten poogde de antisemitische bendes buiten de joodse woonwijk te houden, zodat ze daar geen verderf konden zaaien.

Tussen 1936 en 1940 kreeg Imi derhalve vaak te maken met gewelddadige confrontaties en straatgevechten tegen de antisemitische schurken, zowel alleen als met zijn groep. Samen met zijn metgezellen werd hij vak door honderden en soms zelfs door duizenden boosaardige mensen bedreigd – de groeperingen die koste wat kost de joodse wijk van Bratislava wensten te ‘zuiveren’. Het deed zich echter ook wel eens voor dat Imi slechts één of twee mensen terecht moest wijzen. Het ontbreekt hier aan ruimte om alle incidenten die Imi in die periode meemaakte te beschrijven, maar het volstaat om te zeggen dat Imi’s geest en lichaam hierdoor werd omgevormd van een sportman tot een vechter. Deze voorvallen stelden hem in staat in een later stadium de zelfverdedigingstechnieken te ontwikkelen die nu bekendstaan als Krav Maga.

In 1940 verliet Imi zijn huis, familie en vrienden omdat hij het doelwit was geworden van de antisemitische plaatselijke autoriteiten. Hij ging aan boord van het laatste schip dat erin slaagde uit te varen voordat de fascisten de macht in handen kregen. Dit schip was een oud binnenvaartschip met de naam Pentcho dat was omgebouwd om honderden vluchtelingen uit Centraal-Europa naar het beloofde land Israël (toen Palestina genoemd) te brengen. Het aangrijpende verhaal van de Pentcho en zijn passagiers wordt in detail beschreven in het boek Odyssey door John Birman (Simon & Shuster, New York, 1984).

Imi’s persoonlijke odyssee aan boord van het schip en de daaropvolgende periode duurde ongeveer twee jaar, tot hij zijn uiteindelijke doel bereikte. Aan het begin van zijn tocht over de Donau en door de Egeïsche Zee, moest Imi meermaals passagiers redden die overboord waren gevallen en voedselpakketten opduiken die in tijd schaars waren. Als gevolg hiervan liep hij een oorontsteking op die hem bijna het leven kostte.                                                                                                                             

Toen er aan boord een ketel ontplofte, waardoor het schip in de buurt van het Griekse eiland Kamilanisi aan de grond liep, stapten Imi en vier vrienden ineen sloep om in Kreta hulp te vragen. Ondanks zijn oorontsteking en de pleidooien van zijn metgezellen bleef Imi een hele dag onafgebroken roeien. Ondanks hun heldhaftige poging hulp te halen, kon de kleine sloep door de sterke wind niet op koers worden gehouden en werd Kreta nooit bereikt. Op de ochtend van de vijfde dag nam een Britse oorlogsbodem de vijf mensen aan boord en zette ze in het Egyptische Alexandrië aan wal. Imi, wiens lichamelijke toestand sterk was achteruitgegaan, werd overgebracht naar het joodse ziekenhuis in die stad, waar hij meerdere keren werd geopereerd. Pas vijftig jaar later vernam Imi dat hij toen op de rand van de dood had verkeerd en dat de artsen niet dachten dat hij het zou halen. Hij kwam dit te weten toen een van zijn metgezellen uit de sloep, Joseph Hertz (die later arts in Praag werd), een bezoek aan Israël bracht.

Na zijn herstel nam Imi dienst in het Tsjechische Legioen dat gedurende de Tweede Wereldoorlog onder bevel stond van het Britse leger. Hij diende circa anderhalf jaar in diverse plaatsen in het Midden-Oosten, waaronder Libië, Egypte, Syrië en Libanon. Toen hij in 1942 afzwaaide kreeg Imi toestemming zich in Israël (toen Palestina genoemd) te vestigen.

In die tijd dienden vele vrienden en oud-leerlingen van Imi in de Hagana beweging, de militaire organisatie die de IDF (Israel Defense Forces) voorafging. Imi werd voorgesteld aan generaal Itzchak Sadeh, hoofd van de Hagana, die hem onmiddellijk in de organisatie opnam omdat er behoefte was aan iemand met ervaring in man-tot-man-gevecht.

In 1944, begon Imi met de opleiding van Israëlische manschappen: lichamelijke conditie, zwemmen, het gebruik van een mes en de verdediging tegen een aanval met een mes stonden hierbij voorop. In die periode leidde Imi meerdere elite-eenheden van de Hagana en Palmach op (de befaamde voorloper van de speciale eenheden van de IDF). Ook de eenheden van de Palyam (marine commando) en de politiemacht werden door Imi opgeleid.

In 1948, gelijktijdig met het uitroepen van de staat Israël en de oprichting van de Israel Defense Forces, werd Imi benoemd tot hoofdinstructeur Krav Maga van de School of Combat Fitness. Hij diende ongeveer twintig jaar in de IDF en wist in de tijd zijn technieken voor zelfverdediging en het gevecht verder te ontwikkelen en te verfijnen. Imi trainde persoonlijk de kopstukken van de Israëlische speciale eenheden en leidde vele Krav Maga instructeurs op. Hierdoor verkreeg hij persoonlijk erkenning door vele hooggeplaatste Israëlische officieren.

We dienen te onthouden dat Imi’s methode, Krav Maga, diende te voldoen aan de veelzijdige eisen van de IDF. Dat wil zeggen dat deze discipline eenvoudig te leren en toe te passen moest zijn, zodat de soldaat – ongeacht of hij van huis uit een kantoorklerk was of deel uitmaakte van een elite-eenheid – zich in korte tijd kon leren verdedigen. Ook was het belangrijk dat de vaardigheden met een minimum aan oefening onderhouden konden worden. Nog belangrijker was het dat de door Imi ontwikkelde technieken ook onder de meest ongunstige omstandigheden konden worden uitgevoerd.

Na uit actieve dienst te zijn teruggetreden paste Imi Krav Maga aan om universeel te worden toegepast. De technieken werden veranderd zodat iedereen – man of vrouw, jongen of meisje, jongere of oudere – hier gebruik van kon maken om een aanval af te slaan.

Om zijn methode te verbreiden stichtte Imi twee scholen, in Tel Aviv en Netanya, zijn woonplaats. Netanya, een mediterraan vakantieoord waar vele Krav Maga instructeurs werden opgeleid, kreeg overigens binnen korte tijd bekendheid als bedevaartsoord voor de volgelingen van deze originele Israëlische vechtdiscipline.

Gedurende die tijd bleef Imi Sde-Or als adviseur en Krav Maga instructeur van de IDF en andere Israëlische veiligheidsdiensten. In 1972 werd de eerste civiele cursus voor Krav Maga instructeurs gestart in het Wingate Institute of Sport and Physical Education. Sindsdien heeft deze discipline zich verbreid over talloze civiele diensten in Israël en het buitenland.

Duizenden mensen zijn inmiddels opgeleid in de eenvoudige te leren, no-nonsense zelfverdedigingstechniek Krav Maga. Behalve leden van de Israëlische veiligheidsdiensten en de Israëlische politie, wordt deze discipline ook onderwezen op scholen, particuliere instituten, particuliere studio’s en nederzettingen (kibbutzim en moshavim).

In 1978 stichtten Imi en enkelen van zijn meest trouwe volgelingen de Israeli Krav Maga Association, die tot doel heeft deze discipline in heel Israël en daarbuiten te verbreiden als doeltreffende zelfverdediging. Imi Sde-Or werd voor het leven benoemd tot voorzitter van deze vereniging.

Grootmeester Imi Sde-Or overleed in januari 1998, maar ging voldaan heen in de wetenschap dat de door hem ontwikkelde methodes door steeds meer mensen worden overgenomen.